Rechtbank Zeeland-West-Brabant, eerste aanleg - meervoudig belastingrecht

Het belang bij het beroep over het niet tijdig beslissen is als gevolg van de uitspraak op bezwaar komen te ontvallen. Belanghebbende heeft het verzoek om een dwangsom op zitting ingetrokken. Gelet hierop is het beroep wegens het niet tijdig beslissen niet-ontvankelijk.

De inspecteur betwist dat hij voorkoming van dubbele belasting aan belanghebbende moet verlenen, omdat belanghebbende geen inkomsten heeft overgemaakt naar of ontvangen in Malta. Hij beroept zich daarbij op artikel 2, vijfde lid van het Verdrag. Subsidiair stelt de inspecteur dat in Malta sprake is van een bijzondere regeling in de zin van artikel 30 van het Verdrag en daarom geen voorkoming hoeft te worden verleend. Dat de Maltese belastingautoriteiten naar aanleiding van de (herziene) aangiften van belanghebbende aanslagen hebben opgelegd, staat aan heffing in Nederland niet in de weg. De inspecteur betwist ook dat de activiteiten van belanghebbende als ‘trading’ moeten worden aangemerkt, omdat haar activiteiten beperkt zijn tot houdsteractiviteiten zoals het houden van aandelen, het verstrekken van leningen aan gelieerde partijen en het beleggen van vermogen. De Nederlandse belastingautoriteiten staan buiten de Maltese fiscale aangelegenheden, aldus de inspecteur.

De rechtbank stelt voorop dat uit artikel 4 ITA volgt dat het remittance base-regime op belanghebbende van toepassing is omdat vaststaat dat zij in Malta non domiciled resident is. De stelling van belanghebbende dat zij als ordinarily resident wordt aangemerkt te Malta en daarom het remittance base-regime niet op haar van toepassing is, berust op een onjuiste lezing van artikel 4 van de ITA. Voldoende is dat belanghebbende één van beide is, of “not ordinarily resident” of “not domiciled”.

Het remittance base-regime geldt zowel voor inkomsten uit ‘trading’- naar de rechtbank begrijpt, ondernemings- of handelsactiviteiten - als voor andere inkomsten. Daarom zijn dergelijke inkomsten in Malta niet belast als ze niet naar Malta zijn overgemaakt, tenzij die inkomsten zijn opgekomen in Malta. Dat de rente-inkomsten van belanghebbende zijn opgekomen in Malta heeft belanghebbende niet gesteld, laat staan aannemelijk gemaakt. Naar het oordeel van de rechtbank heeft belanghebbende, op wie de bewijslast rust omdat zij aftrek ter voorkoming van dubbele belasting claimt, niet aannemelijk gemaakt dat haar winsten op grond van de ITA belastbaar zijn in Malta. Dat in Malta feitelijk wel belasting is geheven, doet daar niet aan af.

Het voorgaande betekent dat zich in het geval van belanghebbende de situatie van artikel 2, vijfde lid van het Verdrag voordoet, namelijk dat naar Maltees recht de in het buitenland opgekomen inkomsten niet (voor het volle bedrag) aan belasting zijn onderworpen, maar alleen als deze zijn overgemaakt of ontvangen te Malta. Aangezien vaststaat dat geen inkomsten zijn overgemaakt of ontvangen te Malta, brengt dat met zich dat Nederland naar het oordeel van de rechtbank geen voorkoming van dubbele belasting hoeft te verlenen op grond van het Verdrag.

Voor een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel is vereist dat belanghebbende aannemelijk maakt dat van de zijde van de overheid toezeggingen of andere uitlatingen zijn gedaan of gedragingen zijn verricht waaruit de betrokkene in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs kon en mocht afleiden of en zo ja, hoe de inspecteur in een concreet geval zijn bevoegdheden zou uitoefenen.

De rechtbank overweegt dat de enkele omstandigheid dat de aangiften over de jaren 2015 en 2016 geautomatiseerd – zonder nader onderzoek – zijn gevolgd onvoldoende is om te kunnen oordelen dat de inspecteur gerechtvaardigd vertrouwen voor de jaren 2014, 2017 en 2018 heeft gewekt. Er moet een bijkomstige omstandigheid zijn op basis waarvan de indruk is gewekt dat sprake is van een bewuste standpuntbepaling. Belanghebbende heeft echter in de aangiften niet om een expliciet standpunt van de inspecteur verzocht. Dat in de bezwaarfase over het jaar 2014 door de inspecteur informatie is opgevraagd is ook niet een zodanige omstandigheid, aangezien uit de correspondentie daarover juist volgt dat de inspecteur (voorlopig) een tegengesteld standpunt innam. Het beroep op het vertrouwensbeginsel slaagt daarom niet.

De inspecteur stelt dat de Australische entiteiten Proprietary Company Limiteds (Pty’s) zijn en daarom niet-transparante lichamen zijn naar het toetsingskader van het besluit van de Staatssecretaris van Financiën van 11 december 2009. (Voetnoot 3) Hij wijst daarbij op de gepubliceerde lijst van gekwalificeerde buitenlandse samenwerkingsverbanden op de website van de belastingdienst. (Voetnoot 4) Belanghebbende is van mening dat de Australische entiteiten het beste te vergelijken zijn met CV’s, waarbij [trust 2] [ltd 2] de beheerder van het onroerend goed is.

De Australische entiteiten staan in de aangiften Vpb van belanghebbende vermeld als Pty Ltd. en belanghebbende heeft niet gesteld dat die aanduiding onjuist is. De rechtbank gaat er daarom van uit dat geïnvesteerd is in Australische Pty Ltd’s. Uit sectie 45a van de Australische Corporation Act volgt dat dit private limited corporations zijn met een in aandelen verdeeld kapitaal. Naar het oordeel van de rechtbank zijn Pty’s daarom vergelijkbaar met een BV. Dat betekent dat de participaties in de Pty’s moeten worden beschouwd als een aandeel in een vennootschap waarvan het kapitaal geheel of ten dele in aandelen is verdeeld.

Bij het bepalen van de winst blijven buiten aanmerking de voordelen uit hoofde van een deelneming, alsmede de kosten ter zake van de verwerving of de vervreemding van die deelneming (deelnemingsvrijstelling). (Voetnoot 5)

Belanghebbende stelt dat de deelnemingsvrijstelling op de inkomsten uit haar participaties in de Pty’s van toepassing is. De inspecteur betwist dat de deelnemingsvrijstelling van toepassing is, omdat niet duidelijk is of aan alle wettelijke voorwaarden is voldaan. Bijvoorbeeld is onduidelijk hoe groot het belang van belanghebbende in de Pty’s is.

Op belanghebbende rust de last om aannemelijk te maken dat zij in aanmerking komt voor toepassing van de deelnemingsvrijstelling. Voor toepassing van de deelnemingsvrijstelling geldt als voorwaarde dat belanghebbende voor ten minste 5% van het nominaal gestort kapitaal aandeelhouder is van de Pty’s (Voetnoot 6). Belanghebbende heeft niet aannemelijk gemaakt dat aan die voorwaarde is voldaan. Dit betekent dat de opbrengsten uit de Pty’s belast zijn.

Naar het oordeel van de rechtbank kan belanghebbende de in Malta betaalde belasting niet in mindering brengen op haar winst. Op basis van artikel 10, eerste lid, aanhef en onderdeel e, van de Wet Vpb komen bij het bepalen van de winst niet in aftrek – voor zover van belang – belastingen die buiten Nederland in enige vorm naar de winst of bestanddelen van de winst worden geheven, indien voor de belastingplichtige ter zake daarvan een regeling ter voorkoming van dubbele belasting van toepassing is. De vraag of een regeling ter voorkoming van dubbele belasting van toepassing is moet juridisch worden beoordeeld. (Voetnoot 8) Niet in geschil is dat het Verdrag op belanghebbende van toepassing is. Reeds daarom mag belanghebbende de aan Malta betaalde belasting niet in aftrek brengen op haar belastbare winst ingevolge artikel 10, eerste lid, letter e van de Wet Vpb. Dat Malta – feitelijk – naar aanleiding van de gecorrigeerde aangiften belanghebbende in de heffing naar haar inkomen betrekt maakt het voorgaande niet anders. De Wet Vpb moet niet zo worden uitgelegd dat de aftrek slechts wordt beperkt voorzover dubbele belasting feitelijk wordt voorkomen. (Voetnoot 9)

Uit al het voorgaande volgt dat de inhoudelijke beroepen ongegrond zijn. De overige stellingen van de inspecteur behoeven om die reden geen verdere bespreking.

De betreffende zaken (Vpb 2014 en Vpb 2017) hebben betrekking op dezelfde problematiek, zodat sprake is van samenhangende zaken. (Voetnoot 11) De inspecteur heeft het oudste bezwaar ontvangen op 19 december 2017 en heeft uitspraak op het jongste bezwaar gedaan op 15 april 2022. De rechtbank doet uitspraak op 28 oktober 2024. In dit geval is sprake van een overschrijding van de redelijke termijn met (afgerond) 59 maanden. Naar het oordeel van de rechtbank heeft belanghebbende recht op een immateriële schadevergoeding van € 5.000. Van dit bedrag komt € 3.898,30 voor rekening van de inspecteur omdat de bezwaarfase (afgerond) 52 maanden heeft geduurd en dus 46 maanden te lang. Het overige bedrag van € 1.101,70 komt voor rekening van de Minister. De Minister is daarom in zoverre aangemerkt als partij in dit geding.